SOWA OPAC : Katalog centralny WBP w Opolu

5 results

Book

In basket

rate

Wspomnienia do ocalenia / Krzysztof Ralla. - Bieruń ; Izbicko : Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski, 2023. - 221, [1] strona : fotografie, plany ; 25 cm.

Author

Ralla Krzysztof (1930- ) Autor

Form of Work

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Demographic Group

Literatura polska

Subject

Ralla, Krzysztof (1930- ) Bitwa o Górę św. Anny (1921) Mniejszości narodowe Górny Śląsk Góra Świętej Anny (woj. opolskie, pow. strzelecki, gm. Leśnica ; okolice) Izbicko (woj. opolskie, pow. strzelecki, gm. Izbicko) Izbicko (woj. opolskie, pow. strzelecki, gm. Izbicko ; okolice) Opole (woj. opolskie ; okolice)

Genre/Form

Pamiętniki i wspomnienia

Domain

Historia Rodzina, relacje międzyludzkie

Instytucja

Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski

Współfinansowanie: Powiat Bieruńsko-Lędziński i Gmina Izbicko

„Historia zatoczyła koło. W maju 1921 roku kilkuset powstańców z Bierunia, Bojszów i okolicy wyjechało pod Górę Św. Anny, gdzie we wiosce Siedlec (gm. Izbicko) stoczyli krwawą bitwę z oddziałami miejscowej samoobrony. Padło ich tam 42, wielu zostało rannych, wielu dostało się do niewoli. Przez długie dziesiątki lat ich miejsce śmierci nie było do końca rozpoznane. Dopiero w 2007 roku, dzięki Autorowi niniejszego zbioru - pasjonatowi lokalnej historii z gminy Izbicko - udało się nawiązać kontakt z rodzinami powstańczymi powiatu bie- mńsko-lędzińskiego. Od tego czasu zaistniała i trwa po dziś przyjacielska współpraca Bierunia z Izbickiem. Jednym z jej owoców jest ta książka. Jej wydania podjęło się Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląską i Małopolski cieszące się już sporym dorobkiem wydawniczym nakierowanym głównie na pozycje lokalne o ważnym znaczeniu dla wspólnoty powiatowej. Zbiór „Wspomnienia do ocalenia” autorstwa Krzysztofa Raili na pewno takie znaczenie mają, bowiem dzieląc się tragicznymi doświadczeniami historycznymi, zbliżają ludzi, inspirują do wspólnych działań prospołecznych, pielęgnują wspólną pamięć". [Słowo od wydawcy, fragm.]

available only on site

This item is available in one branch. Expand information to see details.

Czytelnia BG

Copies are only available in the library: sygn. 26486 Ś (1 egz.)

Book

In basket

rate

Godajom mi Helmut / Alojzy Lysko. - Katowice : Biblioteka Śląska w Katowicach ; Lędziny : Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski, 2025. - 55, [1] strona : fotografie, ilustracje ; 25 cm.

Author

Lysko Alojzy (1942- ) Autor

Form of Work

Książki Dramat (rodzaj)

Demographic Group

Literatura polska Literatura śląska

Subject

Ślązacy Germanizacja Postawy Dylemat etyczny Świadomość społeczna Górny Śląsk

Genre/Form

Monodram

Instytucja

Biblioteka Śląska (Katowice) Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski

Tekst monodramu w gwarze śląskiej.

Helmutowi po ojcu, wcielonym do Wehrmachtu, pozostały: fotografia, wspomnienie i to dziwnie brzmiące – w nowej polskiej rzeczywistości – imię. Walkę z ojczymem o zachowanie swojej śląskiej tożsamości toczy niemal przez całe życie, lecz jej wynik jest zaskakujący. A wręcz zdumiewająco kończy się jego czekanie na ojca… Drugi monodram Alojzego Lyski jest uzupełnieniem pierwszego, czyli „Mianujōm mie Hanka”. Na XX-wieczną historię Górnego Śląska spoglądamy tym razem z perspektywy mężczyzny, który mógłby być synem Hanki. Godajōm mi Helmut” to poruszająca opowieść o losach śląskiego chłopca, który wbrew własnej woli zostaje wciągnięty w tryby wielkiej historii. Narracja śledzi jego dzieciństwo, przymusową germanizację, dramat wojny oraz próby odnalezienia się w powojennej rzeczywistości, gdzie nie ma miejsca na niejednoznaczną tożsamość. Opowieść rozwija się na tle skomplikowanej historii Śląska, w którym granice narodowe i językowe zmieniają się szybciej niż ludzkie losy. Helmut nie jest bohaterem z wyboru, lecz świadkiem i ofiarą historii, której nie rozumie i która go nie pyta o zgodę. Motywy tożsamości, przymusu, wstydu i przetrwania tworzą silne emocjonalne napięcie, a przy tym stawiają czytelnika wobec nieoczywistych wyborów moralnych. Książka ma charakter prozy autobiograficznej i dokumentalnej, głęboko osadzonej w realiach historycznych Górnego Śląska. Lysko, czerpiąc z osobistych i zbiorowych doświadczeń Ślązaków, tworzy tekst na pograniczu literatury faktu i literatury zaangażowanej. Publikacja ilustrowana fotografiami ze spektaklu w wykonaniu Sławomira Rosowskiego.

available only on site

This item is available in 3 branches. Expand the list to see details.

Wypożyczalnia Główna

All copies are currently on loan: sygn. 26770 ŚM (1 egz.)

Czytelnia BG

Copies are only available in the library: sygn. 26769 Ś (1 egz.)

CDWNP

Copies are only available in the library: sygn. 631 (1 egz.)

Book

In basket

rate

Mianujōm mie Hanka / Alojzy Lysko ; obrazy Grzegorz Chudy. - Wydanie V. - Katowice : Biblioteka Śląska w Katowicach ; Lędziny : Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski, 2025. - 79, [3] strony : fotografie, ilustracje ; 25 cm.

Author

Lysko Alojzy (1942- ) Autor Chudy Grzegorz Ilustracje

Form of Work

Książki Proza

Demographic Group

Literatura polska Literatura śląska

Subject

Formy autobiograficzne Kobieta Ślązacy Pamięć rodzinna Świadomość społeczna Górny Śląsk

Genre/Form

Opowiadania i nowele

Instytucja

Biblioteka Śląska (Katowice) Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski

Tekst opowiadania w gwarze śląskiej.

Tytułowa Hanka – Ślązaczka spod Pszczyny – opowiada swoją historię w pierwszej osobie, prowadząc czytelnika przez szaloną historię Górnego Śląska w XX wieku: wojna, plebiscyt, powstania, podział regionu, wojna, PRL, koniec industrii. Ta opowieść rozwija się jak nitka ze szpuli rzuconej czytelnikowi i widzowi, a jednocześnie osadza nas w wiecznym śląskim trwaniu. Siedzimy przykuci przez Hankę do starej ryczki i nie możemy uwierzyć, ile traum musiała znieść… Jej wspomnienia nie tylko dokumentują przemiany społeczne i polityczne, ale przede wszystkim pokazują, jak codzienne, kobiece doświadczenie – praca, macierzyństwo, utrata, wiara – staje się nośnikiem zbiorowej pamięci. W centrum tej opowieści znajduje się silna potrzeba zakorzenienia i zachowania własnej tożsamości – nie niemieckiej, nie polskiej, lecz śląskiej. Utwór utrzymany jest w formie monologu, stylizowanego na gwarową gawędę – prostą, przejmującą, autentyczną. Lysko buduje narrację z pozornie zwyczajnych zdarzeń i osobistych pamiątek, za pomocą których Hanka przywołuje świat dzieciństwa, utraconych bliskich i własnej, niełatwej dorosłości. Główne motywy to: kobieca siła, pamięć pokoleniowa, lojalność wobec „małej ojczyzny” i zmaganie się z tożsamościowym zawieszeniem Ślązaków. Książka niesie wyraźne przesłanie: historia regionu to nie tylko daty i wydarzenia, ale żywe emocje, dramaty i wybory tych, którzy pozostali wierni sobie mimo zewnętrznych nacisków. „Mianujōm mie Hanka” jest aktem pamięci i hołdem dla kobiet, które dźwigały losy Śląska – po cichu, ale z niezwykłą godnością. „Mianujōm mie Hanka” – rozszerzone, piąte wydanie kultowego monodramu, po raz pierwszy w całości zapisane w śląskim etnolekcie. Książka Alojzego Lyski wraca do czytelnika w nowym, teatralno-telewizyjnym, wydaniu. Edycja wzbogacona o fotografie Przemysława Jendroski, akwarele Grzegorza Chudego i teksty wprowadzające autorstwa Grażyny Bułki, Mirosława Neinerta, Mirosława Syniawy, dr. Krystiana Węgrzynka i dr. Artura Madalińskiego.

available only on site

This item is available in 3 branches. Expand the list to see details.

Wypożyczalnia Główna

All copies are currently on loan: sygn. 26768 ŚM (1 egz.)

Czytelnia BG

Copies are only available in the library: sygn. 26767 Ś (1 egz.)

CDWNP

Copies are only available in the library: sygn. 632 (1 egz.)

Book

In basket

rate

Śląskiem wiedziony : opowieść biograficzna / z Alojzym Lyską rozmawia Krystian Węgrzynek. - Katowice : Biblioteka Śląska w Katowicach ; Lędziny : Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski, 2024. - 303, [5] stron, XXVII stron tablic : faksymilia, fotografie, portrety ; 25 cm.

Author

Lysko Alojzy (1942- ) Wywiad Węgrzynek Krystian (filolog) Wywiad

Form of Work

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Subject

Lysko, Alojzy (1942- ) Pisarze polscy Górnicy Ślązacy Świadomość regionalna Nauczyciele Górny Śląsk

Genre/Form

Wywiad-rzeka

Domain

Literaturoznawstwo Historia Rodzina, relacje międzyludzkie

Instytucja

Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski Biblioteka Śląska (Katowice)

Bibliografia, filmografia podmiotowo-przedmiotowa Alojzego Lyski na stronach 267-286. Indeks.

Współfinansowanie: Powiat Bieruńsko-Lędziński, Miasto i Gmina Bieruń, Lędziny, Imielin, Bojszowy, Chełm Śląski

Część tekstu w dialekcie śląskim. Streszczenia w języku angielskim i niemieckim.

Alojzy Łysko, odpytywany przez Krystiana Węgrzynka, rozwija opowieść bogatą w szczegóły, ale nie przegadaną, pełną anegdot, ale nie plotkarską, tworząc przekaz o swoich jednostkowych losach, a zarazem przypowieść o górnośląskim everymanie. To prawdziwy Bildungsroman, szkic procesu dojrzewania, w którym na typowy dla Polski „ludowej” schemat awansu społecznego chłopaka ze wsi nakłada się historia dochodzenia do własnego głosu twórczego, do prawdy o swoim pokoleniu „okaleczonych przez wojnę i do poczucia plemiennej odrębności, do tożsamości górnośląskiej. Łysko, ten Celt z Bojszów, „wiedziony duchową siłą”, daje też popis znakomitego naturę writing w ślónskij mowie, genialnie opisując bojszowską naturę jako tyleż fenomen przyrodniczy, co „magiczno przestrzyń”. Obaj rozmówcy toczą rozmowę, która umyka przed sztampą wywiadu rzeki, a sięga etymologicznych korzeni pojęcia dialogu, dialogisomai, czyli medytowania, deliberowania, rozważania. dr Sebastian Rosenbaum

available to loan

This item is available in 2 branches. Expand the list to see details.

Wypożyczalnia Główna

There are copies available to loan: sygn. 26543 ŚM (1 egz.)

Czytelnia BG

Copies are only available in the library: sygn. 26542 Ś (1 egz.)

Book

In basket

rate

Chrześcijański ethos górniczy na przykładzie pracowników kopalni "Ziemowit" / Józef Przybyła. - Kraków ; Lędziny : Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski, 2011. - 217 s. ; 25 cm.

(Rozprawy Doktorskie / Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydział Teologiczny)

(Ze Zbiorów Doroty Simonides)

Author

Przybyła Józef (1942- )

Form of Work

Książki

Subject

Kopalnia Węgla Kamiennego "Ziemowit" (Lędziny) Etyka chrześcijańska Górnicy Lędziny (woj. śląskie)

Tytuł serii

Rozprawy Doktorskie - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydział Teologiczny Ze Zbiorów Doroty Simonides

Instytucja

Stowarzyszenie Rozwoju Zawodowego Śląska i Małopolski Uniwersytet Papieski Jana Pawła II (Kraków)

Rozprawa doktorska. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie.

Bibliogr. s. 183-206.

Streszcz. ang., niem.

no availability information

This item is available in one branch. Expand information to see details.

Czytelnia BG

Brak informacji o dostępności: sygn. CM DS 373508 (1 egz.)